Απαντήσεις συζητήσεων που έγιναν
-
Αναφορικά με την προτεινόμενη διοικητική διάρθρωση του Πανεπιστημίου Πατρών θα ήθελα να επισημάνω και να προτείνω τα κάτωθι:
1. Η διοικητική διάρθρωση ενός οργανισμού διαμορφώνεται αφού πρώτα διατυπωθούν οι στόχοι και το όραμα του οργανισμού. Ακολουθεί η ανάλυση της υπάρχουσας κατάστασης του οργανισμού με εργαλεία όπως η SWOT και κατόπιν διαμορφώνεται η διοικητική δομή, που θα εξυπηρετήσει καλύτερα την επίτευξη των στόχων, την αντιμετώπιση των υπαρχόντων και μελλοντικών προβλημάτων, το έργο των μελών ΔΕΠ και την προετοιμασία αυριανών στελεχών.
Δεδομένου ότι οι στόχοι και το όραμα του Πανεπιστημίου δεν είναι γνωστά στους κληθέντες να συμμετέχουν στη διαβούλευση, το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι, μελετώντας το προτεινόμενο σχέδιο να συνάγουμε τους στόχους της διοίκησης. Από την προτεινόμενη διάρθρωση δίνεται μεγάλη έμφαση στη διεκπεραίωση εργασιών που έχουν να κάνουν με τη διοίκηση, όπως είναι φυσικό. Καθώς, όμως, πρόκειται για Πανεπιστήμιο, που θέλει να είναι αναγνωρίσιμο και στο εξωτερικό μέσα από την έρευνα και την καινοτομία, θα πρέπει η διάρθρωση της διοίκησης να είναι αντίστοιχη. Έτσι προτείνονται τα εξής:
2. Τη δημιουργία Τμήματος Στρατηγικού Σχεδιασμού, που θα έχει την αρμοδιότητα να καταθέτει σχέδια ανάπτυξης, θα επικοινωνεί με όλα τα ακαδημαϊκά και διοικητικά τμήματα, ώστε να καταγράφει προβλήματα και ευκαιρίες ανάπτυξης. Επίσης, θα παρακολουθεί τις σύγχρονες τάσεις στη λειτουργία των πανεπιστημίων σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο και θα προτείνει τρόπους προσαρμογής του πανεπιστημίου σε αυτές. Το τμήμα αυτό θα μπορούσε να είναι μέρος του Τμήματος Οργάνωσης και Διοικητικής Υποστήριξης.
3. Η Διεύθυνση Δημοσίων Σχέσεων και Εξωστρέφειας θα πρέπει να «σπάσει». Κάθε Διεύθυνση θα πρέπει να αποτελείται από τμήματα με συναφές αντικείμενο, δομή και λειτουργίες. Η συγκεκριμένη δεν εμφανίζει καμία συνάφεια στα τμήματα που την απαρτίζουν και θα είναι πολύ δύσκολο για έναν διευθυντή να παρακολουθήσει και να αξιολογήσει δομές με εντελώς διαφορετικές λειτουργίες και στόχους. Έτσι προτείνεται:
3.1 Το Τμήμα Δημοσίων Σχέσεων να αποτελέσει το Γραφείο Τύπου, που θα υπάγεται στον Πρύτανη και θα γνωστοποιεί μεταξύ των άλλων αρμοδιοτήτων του τις θέσεις της διοίκησης και το έργο του Πανεπιστημίου.
3.2 Οι δομές του Συνεδριακού Κέντρου, του Πανεπιστημιακού Γυμναστηρίου και των Μουσείων να αποτελέσουν αυτοτελή τμήματα καθώς εξυπηρετούν διαφορετικούς σκοπούς και λειτουργίες.
3.3 Το Τμήμα Διεθνών Σχέσεων να αποτελέσει αυτόνομο τμήμα, που θα υπάγεται στον Αναπληρωτή Πρύτανη Ακαδημαϊκών και Διεθνών Θεμάτων καθώς σχετίζεται άμεσα με την εξωστρέφεια του Πανεπιστημίου, παρακολουθεί, συμμετέχει και ενημερώνει για τις διεθνείς εξελίξεις στην ανώτατη εκπαίδευση και διαχέει την πολιτική διεθνοποίησης σε όλα τα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας. Η αναβάθμιση του τμήματος θα βοηθήσει το πανεπιστήμιο να πληροφορείται νωρίτερα για τις πολιτικές που αφορούν την ανώτατη εκπαίδευση και να είναι συνδιαμορφωτής των πολιτικών αυτών μέσω της συμμετοχής του σε διαπανεπιστημιακά δίκτυα και τη σύνοδο πρυτάνεων.
4. Η Διεύθυνση Γραμματειών Ακαδημαϊκών Δομών έχει εγγενές πρόβλημα στη διάρθρωση, καθώς αποτελείται α) από τμήματα στα οποία τα μέλη τους είναι όλοι προϊστάμενοι γραμματειών. Ποιος θα προΐσταται σε αυτά τα τμήματα (ο πρώτος μεταξύ ίσων); Επίσης, β) υπάγονται σε ένα τμήμα οι γραμματείες των κέντρων, παλιών και καινούργιων. Η μέχρι τώρα εμπειρία στη λειτουργία κέντρων όπως το ΚΕΔΙΒΙΜ δείχνει ότι οι υπάλληλοι αναλάμβαναν πρωτοβουλίες για την προσφορά εκπαιδευτικών πακέτων και συνεπώς την εισροή εσόδων για το πανεπιστήμιο. Οι υπάλληλοι αυτοί, όπως κι όλοι όσοι σχετίζονται με τη δημιουργία εσόδων επιπλέον των διοικητικών λειτουργιών θα πρέπει να μπορούν να έχουν θέση ευθύνης. Όταν μάλιστα στην ίδια διεύθυνση θέση ευθύνης έχουν υπάλληλοι των κοσμητειών, με πολύ λιγότερες αρμοδιότητες και φόρτο εργασίας.
5. Προτείνεται επίσης, η μετατροπή του Εργαστηρίου Ελληνικής Γλώσσας και Πολιτισμού σε Κέντρο, όπως είχε τεκμηριωθεί στη μελέτη σκοπιμότητας για την ίδρυσή του. Το Εργαστήριο προσφέρει τα μαθήματα ελληνικής γλώσσας και πολιτισμού σε φοιτητές Erasmus και αλλοδαπούς ιδιώτες. Είναι το επίσημο εξεταστικό κέντρο Δυτικής Ελλάδας για την πιστοποίηση της ελληνομάθειας προσελκύοντας ολοένα αυξανόμενο αριθμό ατόμων από τις περιοχές της Δυτικής Ελλάδας, Ζάκυνθο, Κεφαλονιά και συχνά την Αθήνα για να συμμετεχουν στις εξετάσεις που οργανώνονται τρεις φορές το χρόνο από το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.. Οι λειτουργίες αυτές συνάδουν με αντίστοιχου Κέντρου κι όχι πανεπιστημιακού εργαστηρίου. Ως κέντρο θα μπορεί να συμβάλει στην ενίσχυση της εξωστρέφειας του Πανεπιστημίου, προσφέροντας υποστηρικτικές υπηρεσίες στα ξενόγλωσσα προγράμματα σπουδών, με την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας και τις δράσεις για την ενσωμάτωση των διεθνών φοιτητών, ερευνητών και επισκεπτών καθηγητών.
Το Πανεπιστήμιο Πατρών καλείται να ανταποκριθεί στις μεταβαλλόμενες συνθήκες και νέες τάσεις που θέλουν το «Υπεύθυνο Πανεπιστήμιο – Responsible University». Ο νέος ρόλος το θέλει ενεργό στη δημιουργία γενιών καταρτισμένων επιστημονικά και ευαισθητοποιημένων σε κοινωνικά και παγκόσμια θέματα, όπως το περιβάλλον, κοινωνικές και πολιτισμικές ανισότητες κοκ. Προκειμένου να μεγιστοποιήσει την απόδοσή του και την αναγνωρισιμότητά του θα πρέπει να εντάξει και το διοικητικό προσωπικό στη στοχοθεσία και τη λήψη αποφάσεων. Χρειάζεται επομένως, μια διοικητική διάρθρωση, που θα επιτρέπει την εκμετάλλευση ευκαιριών από το περιβάλλον και τη γρήγορη προσαρμογή του στις εξελίξεις. Επίσης, η αξιοποίηση των διοικητικών υπαλλήλων, που σε μεγάλο βαθμό διαθέτουν τριτοβάθμια εκπαίδευση, στην προσφορά υπηρεσιών πέρα από τη διεκπεραίωση απαραίτητων διαδικασιών για την εύρυθμη λειτουργία του ιδρύματος, καθίσταται αναγκαία ιδιαίτερα όταν μειώνεται ο αριθμός των μελών ΔΕΠ του ιδρύματος.
Ελένη Γεωργουδάκη
ΜΒΑ (Ελεύθερο Πανεπιστήμιο Βρυξελλών & Solvay)
Υπ. Διδάκτωρ στη διεθνοποίηση των Πανεπιστημίων
Υπάλληλος ΙΔΑΧ στο Εργαστήριο Ελληνικής Γλώσσας και Πολιτισμού
της Σχολής Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών
