Με μεγάλη χαρά βλέπω την πολύπλευρη αυτή κινητοποίηση του Πανεπιστήμιου Πατρών προς την κατεύθυνση της Ισότητας των Φύλων, που είναι desideratum εδώ και πολύ καιρό. Από τη μελέτη του σχεδίου δράσης για την ισότητα βλέπω ότι καλύπτονται οι περισσότεροι τομείς στους οποίους η αλλαγή / υλοποίηση είναι επιθυμητή.

Η δική μου συνεισφορά θα είναι σε τρία πρακτικά σημεία:

1. Πρέπει ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ να αυξηθούν σε όλα τα τμήματα μαθήματα με σχετικό περιεχόμενο. Θα γίνω πιο σαφής: όχι μόνον με αναφορά σε θέματα έμφυλης ταυτότητας, ΑΛΛΑ με κύριο θεματικό άξονα την έμφυλη ταυτότητα σε διάφορα ιστορικά και κοινωνικοπολιτικά συμφραζόμενα. Το παράδειγμα του μαθήματος που εισήγαγα πριν από 4 χρόνια στο Τμήμα Φιλολογίας για τις τελειόφοιτες φοιτήτριες / τους τελειόφοιτους φοιτητές είναι ενδεικτικό. Είμαι κλασική φιλόλογος και το μάθημά μου τιτλοφορείται: “Φεμινιστική κριτική και κλασικές σπουδές” με στόχο την αναθεώρηση του τρόπου που ερμηνεύτηκε η κλασική αρχαιότητα έως τώρα, χρησιμοποιώντας για την επανερμηνεία τη μεθοδολογία της φεμινιστικής φιλοσοφικής και κριτικής σκέψης. Είμαι σχεδόν βέβαιη ότι ήταν το πρώτο τέτοιο μάθημα που εισήχθη στα ελληνικά Πανεπιστήμια σε τμήμα κλασικών σπουδών. Δειλά στην αρχή, επέλεξαν το μάθημα κυρίως φοιήτριες / φοιτητές της κλασικής κατεύθυνσης. Τώρα είναι δημοφιλές και στις τρεις κατευθύνσεις, καθώς και σε φοιτήτριες / φοιτητές του Τμήματος Φιλοσοφίας. Όταν ξεκίνησα, είχα δεχτεί κάποια αρνητικά και ειρωνικά σχόλια για το αντικείμενο – τώρα είναι το πιο δημοφιλές μάθημα του 4ου έτους του Τμήματος. Το σημαντικό είναι ότι όλα τα παιδιά μού λένε ότι αυτό το μάθημα έκανε διαφορά ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΠΟΥ ΣΚΕΦΤΟΝΤΑΙ. Προτείνω λοιπόν με κάθε δυνατή έμφαση να υπάρξουν μαθήματα σε ΟΛΑ τα τμήματα, ακόμη και των θετικών επιστημών. Είμαι βέβαιη ότι στην ιστορία της κάθε επιστήμης υπάρχουν α) αγνοημένες γυναίκες επιστήμονες, των οποίων η συμβολή μπορεί τώρα να αποκατασταθεί και β) υπάρχουν ιστορικές ‘παρερμηνείες’ της επιστήμης σε σχέση λ.χ.  με το γυναικείο σώμα και την αναπαραγωγή, που θα πρέπει και αυτές να ενταχθούν στα συμφραζόμενα της σεξιστικής αντίληψης των προηγούμενων ετών της επιστήμης.
2. Προτείνω να ενισχυθούν σημαντικά οι διδακτορικές διατριβές / μεταπτυχικές εργασίες πάλι με κύριο θεματικό άξονα την έμφυλη ταυτότητα. Επιστήμες ‘συντηρητικές’, όπως αυτή που υπηρετώ, μόνον έτσι θα αλλάξει. Το πρόσφατο παράδειγμα της φοιτήτριάς μου Γ.  Σ. είναι  ενδεικτικό. Εκπόνησε μια εξαιρετική διατριβή σε αποκλειστικά έμφυλο θέμα της κλασικής φιλολογίας, η οποία μάλιστα δημοσιεύτηκε από το Bloomsbury Academic με τίτλο “Gendered politics in Sophocles’ Trachiniae” και απέσπασε θετικότατες κριτικές από έναν σημαίνοντα scholar του χώρου μας στο εξωτερικό. Στον ελλαδικό χώρο, όμως, εκφράστηκαν κάποιες ‘επιφυλάξεις’ για την επιλογή του θέματος – πολύ ‘φεμινιστικό’!
3. Η εφαρμογή του σχεδίου χρήσης μη σεξιστικής γλώσσας σε ΟΛΑ τα έγγραφα του Πανεπιστημίου πρέπει να γίνει συστηματικά. Ακόμα παίρνω τα έγγραφα από το γραφείο της Πρακτικής Άσκησης με μόνον το “Αιτών” ή “Καθηγητής” να αναγράφεται.

Θα χαρώ να συμμετάσχω σε όποια φάση υλοποίησης του προγράμματος κρίνετε, και να βοηθήσω και εγώ όσο μπορώ στην τόσο επιθυμητή αλλαγή που σχεδιάζετε και υλοποιείτε.

Με θερμούς χαιρετισμούς,

Ευφημία Καρακάντζα

Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας

Τμήμα Φιλολογίας

karakantza@upatras.gr